Czym są umiejętności miękkie i jak je rozwijać?

Z roku na rok obserwujemy wzrost znaczenia umiejętności miękkich. W kontekście zawodowym mówi się o nich najwięcej, ale tak naprawdę niebagatelną rolę odgrywają w każdym obszarze życia. Zacznijmy więc od definicji i wyjaśnienia o co dokładnie chodzi.

Umiejętności miękkie w pracy zdalnej - budowanie relacji i organizacja pracy

Dowiedz się jak przygotować i zorganizować pracę zdalną dla siebie i swojego zespołu. Zadbaj o odpowiednią komunikację, work-life balance i zdrowe relacje w firmie. Dowiedz się więcej

Czym są umiejętności miękkie?

Umiejętności miękkie to zbiór cech wynikających z osobowości danego człowieka. Decydują one o zachowaniu, kontaktach międzyludzkich, organizacji pracy. Często dzieli się je na kompetencje osobiste oraz interpersonalne.

W odróżnieniu od umiejętności twardych - czyli wiedzy merytorycznej, łatwej do zweryfikowania - umiejętności miękkie są znacznie trudniejsze, czasem wręcz niemożliwe do zmierzenia. Nie określają ich ukończone studia, certyfikaty, ani dyplomy. Dużo trudniej jest je także nabyć i wypracować. Umiejętności miękkie posiada każdy z nas, ale ich poziom jest zróżnicowany i indywidualny. Uniwersalne cechy osobowości rozwijane są inaczej niż merytoryczne kompetencje twarde. Nabywamy je w drodze doświadczania przez całe życie, mierząc się z różnymi sytuacjami. Większość cech określanych mianem umiejętności miękkich rozwija się już w dzieciństwie. Sposób wychowania, zasoby otrzymane (lub nie) od rodziców, kontakty międzyludzkie kształtują charakter i determinują to, jakimi ludźmi będziemy jako dorośli.

O jakie cechy zatem chodzi? Które kompetencje są tak cenne, zwiększają naszą wartość na rynku pracy i poprawiają jakość życia prywatnego? Jest ich oczywiście wiele, poniżej prezentujemy kilka najistotniejszych:

• Kreatywność. Brzmi jak banał, bo to chyba najczęściej padające słowo zarówno w ogłoszeniach o pracę jak i w CV. Większość ludzi wpisuje tą cechę w swoją aplikację niekoniecznie zastanawiając się co ona właściwe oznacza. Tymczasem kreatywność to przede wszystkim zdolność myślenia poza schematem i generowania dobrych pomysłów, nieszablonowość, otwartość na nowe rozwiązania.
• Asertywność. W największym skrócie jest to umiejętność odmawiania z poszanowaniem praw innych ludzi. Człowiek asertywny posiada i potrafi wyrazić własne zdanie bez zachowań agresywnych i naruszania czyichś granic. Pomijając fakt, że jest to niezwykle przydatna w życiu cecha, jest również bardzo pożądana na płaszczyźnie zawodowej. Osoba o wysokim poziomie asertywności jest postrzegana jako godna zaufania i poważania, szczera, a przy tym życzliwa.
• Komunikatywność. Niezbędna umiejętność wszędzie tam, gdzie dużą rolę odgrywają stosunki międzyludzkie. Komunikatywność to zdolność nawiązywania i utrzymywania satysfakcjonujących relacji z innymi ludźmi. To również zdolność precyzyjnego wyrażania swoich myśli i zadawania wartościowych pytań. Osoby komunikatywne są zazwyczaj bardziej lubiane, co przekłada się na ich lepszą organizację, wydajność i sprawniejsze realizowanie celów.
• Dobra organizacja pracy. W związku z tym, że znaczną część społeczeństwa cechuje prokrastynacja - czyli tendencja do zwlekania i ciągłego odkładania zadań na później – niezwykle cenną umiejętnością jest właśnie dobra organizacja. Pozwala na efektywne zarządzanie pracą i owocne realizowanie zadań. Osoba posiadająca tą cechę wie co ma robić, kiedy i dlaczego. Działa skutecznie, nie wprowadza chaosu, jest rzetelna i nierzadko potrafi motywować do pracy innych.
• Odporność na stres. Pozwala na skuteczne działanie w trudnych warunkach. Jakkolwiek staralibyśmy się go unikać, stres jest nieodłączną częścią naszego życia. Osoba odporna odczuwa go w mniejszym stopniu i nie daje się sparaliżować negatywnym emocjom. Nie traci kontroli nad sytuacją, potrafi trzeźwo myśleć i działać.

Opisane wyżej umiejętności to tylko kilka przykładów z całej gamy przydatnych w życiu i pożądanych na rynku pracy atutów. Ich znajomość to jedno, pytanie jak je u siebie rozwinąć? Konieczna będzie ciągła praca nad sobą. Na rynku znajdziemy wiele przydatnych publikacji i kursów, które pomogą nam znaleźć odpowiednie sposoby i techniki na rozwój naszych kompetencji miękkich.

Jak rozwijać umiejętności miękkie?

Do skutecznego wdrożenia w życie nowych umiejętności miękkich niezbędna jest regularna praktyka, kontakty z ludźmi, obserwowanie, analizowanie i wyciąganie wniosków ze swoich reakcji i zachowań. Warto rozpocząć od wnikliwej analizy swoich zasobów i wyjściowego poziomu zdolności. Można to zrobić zadając sobie pytania: W czym jestem dobry? Jakie mam predyspozycje? Co sprawia mi problemy? Jakie cechy imponują mi u ludzi, których najbardziej cenię? Zebrane odpowiedzi przelej na papier, przeanalizuj i wyciągnij konkretne wskazówki. A następnie każdego dnia wcielaj w życie właściwe dla danej umiejętności zachowania i rób podsumowania – co się poprawiło, czego się nauczyłeś, co można było zrobić lub powiedzieć inaczej. Jak zawsze – trening czyni mistrza.

Nie ma złotego środka na szybkie pozyskanie tak cennych umiejętności. W niektóre cechy zostaliśmy wyposażeni już w dzieciństwie, inne są naszym naturalnym zasobem, jeszcze inne musimy wypracować. Nie jest to łatwy i szybki proces, ale nie ulega wątpliwości, że gra jest warta świeczki.