Logo
Hamburger icon Close icon
Go to top
WYNIKI WYSZUKIWANIA:
Jakich pytań rekruter nie może zadać? Jak na nie reagować?

Jakich pytań rekruter nie może zadać? Jak na nie reagować?

Rozmowa kwalifikacyjna to jeden z etapów ubiegania się o stanowisko pracy, już po wysłaniu życiorysu i listu motywacyjnego. Bez wątpienia jest to najtrudniejszy etap rekrutacji, zwłaszcza z uwagi na towarzyszący kandydatowi stres. Sama rozmowa za każdym razem przebiega inaczej, a w jej trakcie pada wiele różnych pytań. Jednak nie wszystkie pytania są dozwolone. Sprawdzamy, jakich obszarów życia kandydata nie mogą naruszać podczas rozmowy kwalifikacyjnej rekruter czy pracodawca.


Kurs Jak znaleźć pracę - efektywne poszukiwanie zatrudnienia

Dowiedz się jak znaleźć dobrze płatną i przynoszącą satysfakcję pracę. Naucz się prezentować swoje mocne strony i przekonaj pracodawcę, że jesteś kandydatem, z którego nie może zrezygnować. Dowiedz się więcej


Rozmowa kwalifikacyjna w świetle przepisów Konstytucji i Kodeksu Pracy

Warto zacząć od obowiązujących aktów prawnych. Najważniejsza jest w Polsce Konstytucja, która zapewnia nam ochronę danych osobowych (art. 47 i 51 ust. 1). Stąd nikt nie może być obowiązany do ujawniania informacji dotyczących swojej osoby.

rekruter poszukujący pracowników

Ważny w kontekście rozmowy kwalifikacyjnej jest też Kodeks Pracy. W pierwszym paragrafie art. 22 k.p. przeczytamy, że pracodawca może zapytać kandydata o takie dane osobowe jak imię i nazwisko, adres zamieszkania, data urodzenia, wykształcenie oraz przebieg zatrudnienia. Kolejne paragrafy wskazują, że rekruter może żądać podania numeru PESEL, a nawet imion, nazwisk oraz dat urodzenia dzieci, choć tylko jeżeli wiąże się to z korzystaniem ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy.

Oznacza to, że od kandydata nie można nawet żądać przesłania zdjęcia. Nie ma on również obowiązku podawania takich danych kontaktowych jak telefon czy adres e-mail, aczkolwiek z punktu widzenia osoby starającej się o stanowisko pracy nie ma sensu trzymać się tej regulacji.

Stanowczo zabronione jest pytanie o stan cywilny, plany macierzyńskie, poglądy (polityczne i religijne), orientację seksualną, przynależność związkową, stan zdrowia czy przebyte choroby. Jeżeli tak się stanie, a pracodawcy zostanie udowodniona dyskryminacja z jednego z powyższych powodów, musi on wypłacić dyskryminowanemu kandydatowi odszkodowanie w wysokości przynajmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 18(3a) Kodeksu Pracy).

rozmowa kwalifikacyjna

O co nie pytać podczas rozmowy kwalifikacyjnej – 5 zakazanych obszarów

Poniżej przedstawiamy listę pięciu obszarów, których rekruter nie powinien naruszać podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Niestety, zwłaszcza wielu pracodawców o słabej znajomości prawa porusza je w trakcie rozmowy z kandydatem.

  • Życie prywatne – pytanie o życie osobiste, w tym stan cywilny czy posiadanie dzieci lub przyszłe plany związane z potomstwem, nie jest uzasadnione. Całkowicie niedopuszczalne jest też dociekanie orientacji seksualnej kandydata. Nie może on też czuć się dyskryminowany ze względu na wiek czy płeć.
  • Wyznanie – pracodawca musi uszanować religię kandydata. Wyznanie ma dla wielu osób bardzo duże znaczenie, jest to więc pytanie naruszające sferę prywatności.
  • Poglądy polityczne – należy wystrzegać się pytań o poglądy polityczne. Kandydat może czuć się skrępowany, jeżeli uzna, że faworyzowana jest jakaś grupa polityczna.
  • Niekaralność – mimo iż część kandydatów dołącza zaświadczenie o niekaralności, rekruter nie powinien poruszać tego tematu podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Informacja o ewentualnych przestępstwach popełnionych w przeszłości mogłaby rzutować na ocenę kandydata.
  • Aktywność fizyczna – nie ma sensu pytać, czy osoba jest aktywna fizycznie i uprawia sport, jeżeli nie ma to znaczenia dla jego zawodowych obowiązków. Kandydat może odebrać to jako pytanie związane z ciałem, nabrać podejrzeń o seksizm, czy poczuć się dyskryminowanym ze względu na wagę.

rozmowa rekrutacyjna

Oczywiście są wyjątkowe sytuacje, kiedy rekruter może poruszyć te tematy i zadać kandydatowi pytania w tym obszarze. Niekiedy jest to nawet wskazane, np. pytanie o niekaralność i prośba o przedstawienia zaświadczenia w przypadku ubiegania się o posadę nauczyciela, doradcy finansowego czy pracownika ochrony. Podobnie rekruter może zadać pytanie o to, czy kobieta nie jest obecnie w ciąży, jeżeli stara się ona o posadę na stanowisku, gdzie praca w takim stanie mogłaby być niebezpieczna dla niej i jej dziecka.

Kurs Jak skutecznie rekrutować pracowników

Kurs Jak skutecznie rekrutować pracowników

Zobacz kurs Arrow
Kurs Jak dobrze wypaść na rekrutacji i zdobyć pracę

Kurs Jak dobrze wypaść na rekrutacji i zdobyć pracę

Zobacz kurs Arrow
Junior Front-end Developer - pierwsza praca

Junior Front-end Developer - pierwsza praca

Zobacz kurs Arrow

Jak zareagować na nieodpowiednie pytania rekrutera?

Przede wszystkim kandydat musi dobrze przygotować się do rozmowy, również w zakresie znajomości swoich praw i obszarów, które nie powinny być poruszane w jej trakcie. Co natomiast, jeżeli mimo wszystko rekruter czy pracodawca zapytają o sprawy osobiste typu wyznanie, poglądy polityczne, orientacja seksualna czy życie prywatne?

rozmowa o pracę

Najważniejsze, aby nie reagować zbyt emocjonalnie. W takiej sytuacji można spróbować wykręcić się od odpowiedzi lub odpowiedzieć w sposób neutralny. Jeżeli rekruter jest nachalny i domaga się konkretnych odpowiedzi, należy się dobrze zastanowić, czy dana posada warta jest zachodu, zwłaszcza w firmie, w której łamie się przepisy Kodeksu Pracy. Pamiętać trzeba też, że kandydata bronią przepisy:

  • Kodeksu Cywilnego (art. 24) – można starać się o odszkodowanie lub zadośćuczynienie, jeżeli przyszły pracodawca narusza dobra osobiste kandydata.
  • Kodeksu Pracy (art. 18(3a)) – można starać się o odszkodowanie z tytułu dyskryminacji, jeżeli odmowa odpowiedzi na pytanie z zakazanego obszaru jest powodem odrzucenia kandydatury.

Podsumowując, jest kilka obszarów, które nie powinny być poruszane podczas rozmowy kwalifikacyjnej, choć od części z nich (m.in. pytanie o niekaralność) są odstępstwa. Żeby nie narazić się na niepotrzebne oskarżenia, pomówienia i kary finansowe lepiej wcześniej zaczerpnąć odpowiedniej wiedzy lub rekrutację zlecić doświadczonym, profesjonalnym rekruterom. Podczas prowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej samodzielnie bezpieczniej skupić się na pytaniach dotyczących wykształcenia i doświadczenia kandydata.

udana rozmowa o pracę

Opublikowane 12 stycznia 2022 r. w kategorii: Inne


ŚCIEŻKA KARIERY
Users icon 13130 uczestników
Watch icon 79 godzin
Video icon 708 wykładów

Twórz atrakcyjne i funkcjonalne strony internetowe z użyciem nowoczesnych technik. Opanuj kluczowe podstawy, niezbędne narzędzia i zacznij tworzyć wspaniałe strony! Dowiedz się więcej

Interesują Cię nowe technologie?

Zapisz się do naszego newslettera!